ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Νίκου Βάγια, Γεωπόνου, 29ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2011.
1. Διεθνής συγκυρία-μια νέα κοινωνική απαίτηση
Η ασφάλεια και η ποιότητα των αγροτικών προϊόντων και γενικότερα των τροφίμων, αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην οποία θα κληθεί να απαντήσει μια σύγχρονη προοδευτική, και οικολογική αγροδιατροφική πολιτική.  Πρόκειται ουσιαστικά για μια από τις βασικότερες κοινωνικές απαιτήσεις με βαθιές πολιτικές προεκτάσεις, που δεν αφορά μόνο μια τεχνοκρατική και θεωρητική  προσέγγιση, αλλά μπορεί να καθορίσει το πλαίσιο  εκείνο που διαμορφώνει ένα υγιή και δίκαιο ανταγωνισμό σε όλη την αγροδιατροφική αλυσίδα, ενώ παράλληλα μπορεί να στηρίξει το εισόδημα του μικρομεσαίου αγρότη και να συμβάλει  στην προστασία του περιβάλλοντος.
Για πολλά χρόνια η επάρκεια της τροφής υπήρξε πρώτιστη αγωνία του ανθρώπου, γεγονός που επηρέασε αποφασιστικά τις πολιτικές  για την ανάπτυξη της γεωργίας και την παραγωγή των τροφίμων. Με τη συμβολή της επιστήμης και της τεχνολογίας, και τις εφαρμοζόμενες μέχρι σήμερα πολιτικές με μοναδικό στόχο την εντατικοποίηση και μείωση του κόστους παραγωγής στο πλαίσιο ενός ασύδοτου γιγαντισμού των μονοπωλιακών επιχειρήσεων διατροφής επιτεύχθηκε μεν μια συνεχής αύξηση της παραγωγής ενώ από την άλλη διαταρράχθηκε η περιβαλλοντική ισορροπία και  προκλήθηκαν οι γνωστές σε όλους μας διατροφικές κρίσεις όπως η ύπαρξη διοξινών στα κοτόπουλα και η νόσος των τρελών αγελάδων.
Οι παγκόσμιες αγορές γεωργικών προϊόντων μπήκαν σε μια παρατεταμένη κρίση ενώ στα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα γίνεται αντιληπτή η διάσταση της προστασίας του περιβάλλοντος. Το παγκοσμιοποιήμενο παραγωγικό μοντέλο της ποσοτικής επέκτασης εξαντλεί καθημερινά  τα όρια του και αρχίζει η προοδευτική αναζήτηση ενός νέου αγροδιατροφικού μοντέλου.
Παράλληλα η παγκοσμιοποίηση των αγορών με τον όλο αυξανόμενο ανταγωνισμό μεταξύ των χωρών της Ε.Ε και των αναδυόμενων αγορών χαμηλού κόστους μας αναγκάζει όλους μας να επανεξετάσουμε τους κανόνες του διεθνούς εμπορίου στο τρόφιμα βάζοντας απαιτήσεις για ένα πιο δίκαιο εμπόριο με ίσες ευκαιρίες στις αγορές.

Ο ρόλος και η συμβολή της αιρετής Περιφέρειας Πελοποννήσου στην αγροτική ανάπτυξη

Του Θανάση Πετράκου, επικεφαλής του συνδυασμού «Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου», 29ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2011.

Οι αγρότες και της Πελοποννήσου, όπως και όλης της Ελλάδας, βιώνουν μια τραγική οικονομική κατάσταση. Συγκεκριμένα:
1)    Βιώνουν τη συνεχή μείωση του εισοδήματός τους. Το 2010 σε σχέση με το 2009 μειώθηκε περαιτέρω το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών όταν την ίδια περίοδο οι αγρότες στις 21 από τις 27 χώρες της Ε.Ε. είδαν να αυξάνεται το εισόδημά τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι το εισόδημα των ελαιοπαραγωγών είναι μειωμένο κατά 33% σε σχέση με το 2006.
2)    Τα καρτέλ λυμαίνονται την αγορά και οι αγρότες και οι καταναλωτές υποφέρουν.
3)    Η Ε.Ε. μειώνει τον προϋπολογισμό το 2011 για τη γεωργία.
4)    Έρχονται «μαύρες μέρες» για τη νέα ΚΑΠ μετά το 2013, διότι οι προτάσεις της Κομισιόν μιλάνε για συρρίκνωση του κοινοτικού προϋπολογισμού, επομένως οι συνέπειές του θα είναι καταστροφικές για την ευρωπαϊκή και ελληνική γεωργία.
5)    Βιώνουν αύξηση του κόστους παραγωγής και
6)    Έχουμε μείωση της παραγωγής με συνέπεια τη διατροφική εξάρτηση της χώρας.
Για όλα αυτά ευθύνονται οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές των κυβερνήσεων της χώρας μας, αλλά και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές της Ε.Ε. Επομένως απαιτείται αγώνας ενωτικός και μαζικός για να ανατραπούν αυτές οι καταστροφικές πολιτικές σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

«Πυρηνική Ενέργεια: είναι επικίνδυνη, δεν είναι ΑΠΕ, είναι ακριβή και δεν αποτελεί λύση στο ενεργειακό πρόβλημα»

Του Άρη Άναγνώστου, φοιτητή Πανεπιστημίου Πειραιά και του Κώστα Ζαχαριάδη, Βιολόγου -Περιβαλλοντολόγου, 29ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2011.
Χρειάστηκε ένα  τσουνάμι για  να ανοίξει  μια ακόμη φορά σε παγκόσμια κλίμακα το θέμα της πυρηνικής ενέργειας. Δυστυχώς τα ατυχήματα του παρελθόντος (πολλά από αυτά στην Ιαπωνία) δεν υπήρξαν δίδαγμα για το βαθμό επικινδυνότητας των πυρηνικών εργοστασίων ανά την υφήλιο ,κίνδυνοι που απειλούν άμεσα την επιβίωση του ανθρώπου και μεγάλου μέρους της ζωής στον πλανήτη.
Απαιτούμε χρονοδιάγραμμα για την απεμπλοκή από την πυρηνική ενέργεια.
Θα μπορούσε άραγε να θεωρηθεί θετικό στοιχείο η αναθεώρηση (;) των σκέψεων ορισμένων ηγετών σχετικά με την επέκταση ή έναρξη πυρηνικών δραστηριοτήτων στις χώρες τους;  Δεν αρκούν οι διακηρύξεις θέλουμε πράξεις. Μια πραγματικά ουσιαστική λύση θα μπορούσε να είναι το άμεσο κλείσιμο όσων εργοστασίων είναι ανεγερμένα πριν το 1980, καθώς και για τα  νεότερα να τεθεί σ εφαρμογή ένα χρονοδιάγραμμα κλεισίματος σ ένα εύλογο αλλά σύντομο χρονικό διάστημα. Χρειάστηκε όμως να προηγηθεί το τραγικό ατύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνία  και η έκθεση εργαζομένων, κατοίκων και φυσικά του περιβάλλοντος  σε τεράστιες ποσότητες ραδιενέργειας για να εξαγγελθούν τα παραπάνω. Υπό αυτές τις συνθήκες επομένως δε μπορούμε να μιλάμε για κανενός είδους επιτυχία, αν δεν δούμε πράξεις.

Το «Ευρωπαϊκό Μνημόνιο» και οι κοινωνικές ανάγκες !

Του Γιάννη Μηλιού, Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο ΕΜΠ, 29ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Ιανουάριος-Φςβρουάριος- Μάρτιος 2011

Οι συνήθεις διαχειριστές της καθημερινής κοινοτοπίας εντοπίζουν «τραγικά σφάλματα πολιτικής», ενώ πρόκειται για τον κανιβαλισμό του κεφαλαίου μέσα στην κρίση

1. Η δικτατορία του νεοφιλελευθερισμού
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο φαίνεται πως αποτελούν τις μοναδικές σταθερές σε έναν κόσμο που διαπερνάται από την κυριαρχία του αστάθμητου. Συνεχώς επιβεβαιώνονται οι «μόνιμες» προτεραιότητες για «δημοσιονομική εξυγίανση» και «διαρθρωτική μεταρρύθμιση», όπως φρόντισε να μας θυμίσει η συνήθης τελετουργία των ευρωπαϊκών συνόδων του Μαρτίου. Πρόκειται για θεατρικές παραστάσεις στις οποίες κυριαρχεί η δικτατορία του «αυτονόητου» νεοφιλελευθερισμού ως φυσικού νόμου, δηλαδή μια αμιγώς ταξική πολιτική στρατηγική που αναδιανέμει πλούτο και εξουσία υπέρ του κεφαλαίου.

Έτσι υλοποιείται το γράμμα και το πνεύμα της ΟΝΕ που προδιαγράφει ως μοναδική μεταβλητή στην κοινωνική εξίσωση την εργασία, που με την απαξίωσή της θα επιτευχθεί, υποτίθεται, η «ανταγωνιστικότητα» και η «ανάπτυξη».

2. H ύφεση ως στρατηγική εκκαθάρισης
Στην Ελλάδα η ύφεση επιταχύνεται και ο ορίζοντάς της διευρύνεται: Μεταβολή του ΑΕΠ -4,5% το 2010 και πρόβλεψη για -3,5% το 2011, η ανεργία ενισχύεται διαρκώς και από 14,2% το 2010 εμφανίζει ήδη έντονες αυξητικές τάσεις. Τα εισοδήματα περικόπτονται ονομαστικά και πολύ περισσότερο σε πραγματικούς όρους, λόγω του πληθωρισμού.

Η εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους με τη μνημονιακή σύμβαση λειτουργεί ως πρόσχημα για την επιβολή της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας: συστηματική υστέρηση των δημοσίων εσόδων με «αδυναμία» περιστολής της φοροδιαφυγής, ζηλωτική εμμονή στις περικοπές δαπανών με αιχμή τις κοινωνικές δαπάνες και τις δημόσιες επενδύσεις και προπάντων συνεχής «διορθωτική» διόγκωση των ελλειμμάτων ώστε να προκύπτουν αβίαστα νέα «μέτρα» που συντηρούν και επιτείνουν την ύφεση.

Όχι μείωση, αλλά αύξηση στην επιστροφή ΦΠΑ!

Του Νίκου Παπαδόπουλου, Αγρότη-Συντονιστή ΝΕΑΚ, 28ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2010.

Ακούγοντας τις τελευταίες μέρες τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Σκανδαλίδη να μιλά από το βήμα της Βουλής για μαξιμαλιστικά αιτήματα των αγροτών, η πρώτη σκέψη που μου ήρθε στο μυαλό ήταν ότι η συγκεκριμένη κυβέρνηση δεν έχει έλεος για κανέναν. Το ισχυρίζομαι αυτό γιατί είμαι βέβαιος ότι γνωρίζουν πολύ καλά την τραγική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε οι περισσότεροι από μας τους αγρότες. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχουν διάθεση να σκύψουν με συμπάθεια στα τεράστια προβλήματα που έχουν συσσωρεύσει με την πολιτική τους και αυτοί και οι προηγούμενοι της Ν.Δ. στον αγροτικό κόσμο. Υποψιάζομαι -για την ακρίβεια είμαι βέβαιος- ότι η επίθεση του υπουργού με την πρώτη κινητοποίηση στις Σέρρες υποκρύπτει παραπέρα περικοπές και άλλα μέτρα που θα μειώσουν κι άλλο το ισχύον εισόδημα μας. Η φήμη ότι εξετάζεται μείωση του 11% επί του τζίρου ως επιστροφή ΦΠΑ στο 7% φαίνεται ότι είναι παρμένη απόφαση. Αν αυτό αποτελέσει πραγματικότητα, πολλές αγροτικές οικογένειες θα πουν το ψωμί ψωμάκι.

ΝΕΟΣ ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Βαρύτερο χαράτσι – λιγότερες αποζημιώσεις

Της Ειρήνη Κατσινοπούλου, Γεωπόνου, 28ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2010.

«Εκεί που μας χρωστάγανε μας πήραν και το βόδι». Αυτή η ρήση της λαϊκής σοφίας θα είναι κατά πάσα πιθανότητα το πρώτο πράγμα που θα σκεφτούν οι αγρότες που θα κληθούν φέτος μαζί με τις δηλώσεις ενιαίας ενίσχυσης (ΟΣΔΕ), να πληρώσουν τις νέες ασφαλιστικές εισφορές που θα πρέπει υποχρεωτικά να καταβάλουν για την κάλυψη της παραγωγής τους .
Ενώ λοιπόν δεν έχουν ενημερωθεί οι αγρότες τι προβλέπει ο νέος Κανονισμός του ΕΛΓΑ, να μάθουν εάν και πότε, σε ποιες περιπτώσεις και  με τι ποσό θα αποζημιώνονται, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έσπευσε μαζί με το συναρμόδιο υπουργείο Οικονομικών, να ανακοινώσει τις υποχρεωτικές ασφαλιστικές εισφορές. Οι οποίες μάλιστα θα καταβάλλονται προκαταβολικά και ανεξάρτητα από το αν και πόση παραγωγή θα πάρει κάθε αγρότης και πόση από αυτή  θα καταφέρει να πουλήσει.
Η πολυσέλιδη Κοινή Υπουργική Απόφαση (132528/ ΦΕΚ 24.1.2011) καθορίζει ακριβώς τα ποσά ανά καλλιέργεια ή εκτροφή και  ανά γεωγραφική περιοχή, ασφαλιζόμενης αξίας και εισφοράς ανά στρέμμα ή ζώο. Τα κριτήρια είναι εντελώς αυθαίρετα και ισοπεδωτικά, βασίζονται στο μέσο όρο παραγωγής της τελευταίας πενταετίας και αγνοούν όχι μόνο τις διαφοροποιήσεις της απόδοσης  ανά παραγωγό, αλλά και τις αντικειμενικές διαφορές ανάμεσα π.χ σε πεδινές και ημιορεινές ή άγονες περιοχές.
Προσθέτοντας και  την αύξηση της εισφοράς από το 3% στο 4% για τη φυτική παραγωγή και από 0,50% σε 0,75% στη ζωική, ένα ακόμα μεγάλο χαράτσι περιμένει τους αγρότες μαζί με την κατάθεση της δήλωσης ΟΣΔΕ. Ένα χαράτσι προκαταβολικό και υποχρεωτικό, που για τους μικρούς αγρότες σε πολλές περιπτώσεις είναι μεγαλύτερο και από τα ψίχουλα της ενιαίας ενίσχυσης που δικαιούνται. Επιπλέον, οι μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες που δηλώνουν συνολικό εισόδημα πάνω από το αφορολόγητο όριο (πάνω από 12.000 ευρώ) θα πληρώσουν πρόσθετη εισφορά που ορίστηκε στο 2% επί του εισοδήματος που προέρχεται από τις γεωργικές δραστηριότητες. Για παράδειγμα ένας δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος που δηλώνει εισόδημα 25.000 ευρώ και από αυτά τα 4.000 ευρώ προέρχονται από γεωργική δραστηριότητα, θα κληθεί να πληρώσει εισφορά 2% ήτοι 80 ευρώ, στον ΕΛΓΑ. Η πληρωμή θα γίνεται αυτόματα με την εκκαθάριση της φορολογικής του δήλωσης.

Η επισιτιστική κρίση, οι ανακατατάξεις στις αραβικές χώρες και τα μελλούμενα αν δεν…

Του Κώστα Ζαχαριάδη, Βιολόγου – Περιβαλλοντολόγου, 28ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Νοέμβριος -Δεκέμβριος 2010.
Πολλές αραβικές οικονομίες, υποφέρουν από υψηλές τιμές τροφίμων, γεγονός που οδηγεί τους κατοίκους σε απόγνωση και εξέγερση. Η σπίθα που ανάβει τη φωτιά, πέρα απο την ανελευθερία των αυταρχικών καθεστώτων, σχετίζεται και με τη φτώχεια που προκαλεί η άθλια κατάσταση της οικονομίας τους. Η κυβέρνηση του Λιβάνου μείωσε τις τιμές των τροφίμων κατά 5%, μια ημέρα μετά την αναχώρηση του Μπεν Αλι από την Τύνιδα, ένδειξη φόβου για τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που ενδέχεται να προκαλέσουν τα γεγονότα των τελευταίων ημερών σε πολλές χώρες του αραβικού κόσμου με κορύφωση τα γεγονότα της Αιγύπτου. Οι τιμές ζάχαρης και κρέατος βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί. Το 2010 η τιμή του σιταριού αυξήθηκε κατά 47%, το καλαμποκιού κατά 50% και της σόγιας κατά 34%.
Ο ΟΗΕ προβλέπει εντός του 2011 επισιτιστική κρίση, που θα δημιουργήσει χειρότερες συνθήκες για  1.000.000.000 ανθρώπους. Πολλές χώρες, ανάμεσά τους κάποιες η σημασία των οποίων είναι κρίσιμη για την περιφερειακή και την παγκόσμια σταθερότητα, έγιναν μάρτυρες αναταραχών, ακόμη και εξεγέρσεων για τα τρόφιμα το 2008. Σήμερα 820 εκατομμύρια άνθρωποι στις αναπτυσσόμενες χώρες υποσιτίζονται, από τους οποίους πάνω από το 60% ζουν στην υποσαχάρια Αφρική και την Νότια Ασία.

Γιατί τόσος ντόρος για το NATURA….

Της  Στεργιανής Σαπαρδάνη, Διεθνολόγου-Περιβαλλοντολόγου, 28ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2010.
Τις περισσότερες φορές που ο κόσμος της υπαίθρου ακούει για περιβαλλοντικές οργανώσεις και οικολόγους «βγάζει σπυριά», εκτός από εκείνες τις περιοχές που λόγω της ύπαρξης πιο ισχυρού καθεστώτος προστασίας εδώ και πολλά χρόνια οι κάτοικοι των περιοχών αυτών έχουν έρθει πιο κοντά σ΄αυτό που οι περιβαλλοντολόγοι λένε αρμονική συνύπαρξη φυσικού περιβάλλοντος και ανθρώπου. (βλέπε Κερκίνη, Πρέσπες, Πίνδος, Έβρος, κά)
Οι κάτοικοι της υπαίθρου, οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι, οι αλιείς ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει να καταστρέφεται το φυσικό περιβάλλον και είναι οι μόνοι που έχουν δει με το πέρασμα των χρόνων τις καταστροφικές αλλαγές του κλίματος, την υποβάθμιση των υδάτων και τη μείωση των δασών. Η γνώση δε λείπει και φυσικά ούτε η εμπειρία, τότε ποιος είναι ο λόγος που δεν μπορούν και πρακτικά πλέον να προστατεύσουν τις ελάχιστες πηγές φυσικού πλούτου της χώρας και είναι «αλλεργικοί» στο άκουσμα των λέξεων «οικολογία», «προστασία περιβάλλοντος»;

Ανακοίνωση ΝΕΑΚ: Η ελληνική γεωργία έχει ανάγκη από ένα αξιόπιστο μητρώο αγροτών!

Η δημιουργία μιας αξιόπιστης βάσης δεδομένων έπρεπε να έχει γίνει από χρόνια. Δεν έχει γίνει γιατί ΠΑΣΟΚ και ΝΔ άφησαν τα πάντα στο σκοτάδι, για να μπορούν ανενόχλητοι να μοιράζουν εθνικούς και κοινοτικούς πόρους για εξαγορά συνειδήσεων και ψήφων, για τη διαιώνιση των δικομματικών εξαρτήσεων στην ύπαιθρο.
Το Μητρώο Αγροτών όπως θέλει να το διαμορφώσει η σημερινή κυβέρνηση, δεν αποτέλεσε αντικείμενο ουσιαστικής διαβούλευσης με τους αγρότες και τους συλλογικούς τους φορείς. Όπως είναι επόμενο μία σειρά από ερωτήματα κρίσιμα για το μέλλον της ελληνικής υπαίθρου μένουν αναπάντητα.
Έτσι δεν υπάρχει η παραμικρή τεκμηρίωση – επιχειρηματολογία για τα κριτήρια με τα οποία μειώνεται στο 30% του συνολικού χρόνου απασχόλησης και στο 35% του συνολικού εισοδήματος η προϋπόθεση χαρακτηρισμού σαν επαγγελματία αγρότη.
Επιπλέον δεν ορίζεται πουθενά τι επιπτώσεις θα έχουν όσοι δεν χαρακτηριστούν σαν «επαγγελματίες αγρότες».  Μήπως η κυβέρνηση και το Υπουργείο προετοιμάζουν το έδαφος για τη νέα κατανομή των κοινοτικών ενισχύσεων μετά το 2013; Και όσο κι αν φαίνεται με την πρώτη ματιά ότι ρυθμίζει την κατανομή αυτή με πιο ευνοϊκό τρόπο (μειώνει τα ποσοστά εισοδήματος και απασχόλησης), μήπως τελικά ανοίγει το δρόμο για πλήρη αποκλεισμό από τις κοινοτικές ενισχύσεις όσων δεν πληρούν αυτά τα κριτήρια;
Η αναγνώριση σαν αγροτικό εισόδημα αυτό από τις ΑΠΕ και τον αγροτουρισμό (ακόμα και με τους περιορισμούς που βάζει) χωρίς την υποχρέωση ένταξης στον ΟΓΑ, είναι ύποπτη.  Όλες  οι αγροτικές δραστηριότητες (και η πρώτη μεταποίηση) να ενταχτούν κάτω από τον ίδιο ασφαλιστικό φορέα, τον ΟΓΑ.
Επιπλέον ήδη έχουν δαπανηθεί εκατομμύρια για τη σύνταξη υποτιθέμενων μητρώων ( αγροτών, ελαιοκομικό, αμπελοκομικό κλπ) που τα καρπώθηκαν διάφοροι επιτήδειοι και κυρίως με απολύτως αναξιόπιστα αποτελέσματα.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η τήρηση του μητρώου πρέπει να είναι αρμοδιότητα του ΥΠΑΑΤ. Να αφαιρεθεί η δυνατότητα με υπουργική απόφαση η σύνταξη του Μητρώου θα δοθεί σε άλλο φορέα.
Τα μικρά και μεγάλα «σκάνδαλα» που βγάζει στη φόρα η κ. Μπατζελή από τις δηλώσεις ΟΣΔΕ, είναι η απόδειξη του πως γίνεται τόσα χρόνια η καταγραφή των στοιχείων αγροτικής δραστηριότητας και η διαχείριση των κονδυλίων. Και το ΠΑΣΟΚ έχει τεράστιες ευθύνες για αυτό. Ας μην μας παριστάνουν τώρα τους άτεγκτους ελεγκτές.
Η πραγματικότητα του αγροτικού χώρου είναι πολυσύνθετη και παρουσιάζει έντονες διαφοροποιήσεις τόσο χωρικές ( πεδινές-ορεινές-μειονεκτικές-νησιωτικές περιοχές), όσο και ανά προϊόν ακόμα και ανά μέγεθος αγροτικής εκμετάλλευσης.
Η ελληνική γεωργία δεν είναι μία αλλά πολλές. Μόνο με σοβαρή μελέτη και αξιολόγηση όλων των δεδομένων μπορεί να οριστεί ποιος είναι ο αγρότης σε καθεμια περίπτωση. Και κυρίως αυτός ο ορισμός να αποσκοπεί όχι στον αποκλεισμό και την απομάκρυνση από την αγροτική δραστηριότητα, αλλά σε στοχευμένες πολιτικές ενίσχυσης της αγροτικής παραγωγής και παραμονής του πληθυσμού στην ύπαιθρο.

Παντού υπάρχει και ένα … φωτοβολταϊκό! Σε χωράφια, οικόπεδα, κτίρια…

Της Στεργιανής Σαπαρδάνη, Διεθνολόγου-Περιβαλλοντολόγου, 26ο τεύχος «Δρόμου των Αγροτών», Ιούνιος-Ιούλιος-Αύγουστος 2010.
Αυτό που οφείλει ν’ αναγνωρίσει κανείς και στις προηγούμενες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, αλλά και στη σημερινή του ΠΑΣΟΚ είναι ότι ξέρουν από «κόλπα»…Κόλπα όχι μαγικά, αλλά έξυπνα και πολιτικά, προκειμένου να διαιωνίζεται μία κατάσταση εξάρτησης των αγροτών της χώρας από τα δύο κόμματα εξουσίας και των πελατειακών τους σχέσεων. Το βασικό σχέδιο λοιπόν που φαίνεται να είναι η τελική εξολόθρευση του αγροτικού επαγγέλματος έχει μπει στην τελική πορεία. Αφού λοιπόν μας τελείωσαν οι επιδοτήσεις και εξαντλήσαμε και τα βιοκαύσιμα σ΄ αυτόν τον τόπο, περάσαμε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και συγκεκριμένα στα φωτοβολταϊκά.
Έτσι τον περασμένο Ιούνιο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης ο νέος νόμος 3851/2010 για την προώθηση των ΑΠΕ, όπου μεταξύ άλλων δίδονται σημαντικά  κίνητρα για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων  είτε από αγρότες, είτε από ιδιώτες, για κτίρια, αλλά και γήπεδα.